Nie ma jednoznacznej i jednej odpowiedzi na to pytanie. Brak jest dowodów naukowych co do wskazań jednej konkretnej diety/ terapii żywieniowej w SM. Podejście jest bardzo indywidualne, zależne też od innych jednostek chorobowych u danej osoby. Profilaktyka i zatrzymanie postępowanie zatrzymania choroby – znaczenia mają witaminy: D, B2, foliany, B12. Obiecujące kierunki rozwoju: rola mikrobioty jelitowej i kwas alfa-liponowy. Ważne, aby jeżeli kogoś temat dotyczy zredukować nadmierną masę ciała. Wykazano, że nadmierna masa ciała w młodym wieku wiąże się z blisko dwukrotnym ryzykiem wystąpienia stwardnienia rozsianego. W celu dokładnego odebrania systemu jedzenia, bierze się pod uwagę wiele czynników, alergicznych oraz nietolerancje pokarmowe oraz stan mikrobioty jelitowej. Przestrzeganie przez pacjenta wszelkich długoterminowych modyfikacji diety może być głównym czynnikiem przyczyniającym się do lepszych ogólnych wyników zdrowotnych. Dlatego całościowo zrównoważone diety, takie jak dieta śródziemnomorska i antyzapalna mogą zapewnić największe i trwałe korzyści dla pacjentów z SM (w korekcie o indywidualne czynniki).
Kwasy omega 3, witaminę D, komplet witamin z grupy B, w zależności od sytuacji probiotyki indywidualnie dobrane, kwas foliowy. W zależności od innych zdiagnozowanych chorób, dobiera się suplementacje indywidualnie.
Witamina B3 (niacyna, witamina PP) jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania mózgu i obwodowego układu nerwowego. Występuje w drożdżach piekarskich, korzeniu pietruszki, nasionach roślin strączkowych, w piersi kurczaka i udźcu z indyka). Niedobór jej w organizmie może prowadzić do zaburzeń układu nerwowego. Odgrywa dużą rolę w procesie mielinizacji włókien nerwowych, szczególnie w syntezie cerebrozydów. W przebiegu stwardnienia rozsianego. Zaobserwowano, że u myszy, u których eksperymentalnie wywołano autoimmunologiczne zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego, podawanie niacyny pozwala na znaczne zmniejszenie nacieków zapalnych oraz obszarów objętych demielinizacją. Witamina ta stymulowała również oligodendrogenezę i regenerację aksonów. Efekty były tym lepsze, im wcześniej została ona rozpoczęta. Również wyniki innych badań pozwoliły na potwierdzenie faktu, iż niacyna zapobiega uszkadzaniu demielinizowanych aksonów i chroni przed utratą zdolności poznawczych, co udowodniono w testach behawioralnych. Niacyna wpływa również na wzrost poziomu neurotroficznego czynnika pochodzenia mózgowego (BDNF, ang. brain-derived neurotrophic factor). W dojrzałym ośrodkowym układzie nerwowym wpływa on na migrację młodych neuronów i ich różnicowanie morfologiczne, a także stymuluje wzrost aksonów tworzenie nowych połączeń nerwowych. Wyniki badań naukowych wskazują na potencjał witaminy B3 jako środka łagodzącego zaburzenia lękowe i wpływającego na poprawę nastroju. Może to być związane z jej zdolnością do przyłączania się do receptora GABAA w miejscu zwanym receptorem benzodiazepinowym.
Ogólna definicja rzutu to narastanie objawów neurologicznych, które już wcześniej były, albo pojawienie się nowych objawów neurologicznych, które utrzymują się przez kilka dni, nie są związane z infekcją (o tym musimy zawsze pamiętać) i są typowe dla stwardnienia rozsianego. Mamy pewne typowe objawy związane z lokalizacją ognisk demielinizacyjnych – dana lokalizacja daje nam typowe objawy kliniczne. Typowy rzut dla stwardnienia rozsianego to oczywiście pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego, z pogorszeniem ostrości wzroku, z upośledzeniem widzenia barw, jak również z bólem gałki ocznej przy jej ruchach. Jest to typowy obraz pozagałkowego zapalenia nerwu wzrokowego.
Bardzo często pacjenci zgłaszają jako rzut zaburzenia czucia powierzchniowego, a więc dotyku, temperatury. Nie odczuwają np. ciepłej, zimnej wody podczas kąpieli, prysznica, nie odczuwają zimnej posadzki dotykając jej stopą, jak również zauważają upośledzenie czucia dotyku- „czują jak przez papier”. Zaburzenia czucia mogą pojawiać się w przebiegu zarówno ognisk umiejscowionych w obrębie mózgowia, jak i w obrębie rdzenia kręgowego. Ponieważ SM jest to choroba ośrodkowego układu nerwowego, ważne jest to, że objawy czuciowe – jeśli są związane z mózgiem – są objawami dotyczącymi jednej połowy ciała, czyli np. zaburzenia czucia w obrębie kończyny górnej, czy w obrębie kończyny dolnej. Jeśli natomiast zmiana demielinizacyjna zlokalizowana jest w rdzeniu, wówczas pacjent zgłasza zaburzenia czucia w obu kończynach dolnych lub też w obrębie tułowia i kończyn dolnych, czy w obrębie kończyn górnych, tułowia i kończyn dolnych. Inne objawy to oczywiście niedowłady kończynowe, czyli osłabienia siły mięśniowej, a więc wypadanie przedmiotów z ręki, zahaczanie stopą podczas chodzenia, utykanie podczas chodzenia, czy ogólnie osłabienie siły mięśniowej kończyn dolnych. I tu podobnie – jeśli ognisko jest w mózgowiu, to będą to połowicze niedowłady, jeśli jest to ognisko rdzeniowe – niedowłady kończyn dolnych. Mogą to być również inne zaburzenia widzenia – podwójne widzenie, czyli dwojenie obrazu; mogą być również zawroty głowy, zaburzenia równowagi, czy w końcu zaburzenia mikcji.
Jeśli ognisko dotyczy móżdżku, to bardzo często u pacjentów występuje drżenie zamiarowe w kończynie górnej, z kolei uszkodzenie nerwu siódmego powoduje obwodowe porażenie mięśni twarzy po jednej stronie, uszkodzenie nerwu piątego – zaburzenia czucia na twarzy.
Produkty mleczne zawierające laktozę nie są przeciwwskazane w stwardnieniu rozsianym, nie wpływają negatywnie na tę chorobę i nie trzeba ich eliminować z diety.
PL2206074505
Najlepszym żywieniem zalecanym u osób ze stwardnieniem rozsianym będzie takie, które będzie smakowało, odżywiało organizm, a także dostarczało wszystkie niezbędne składniki – makroskładniki (białka, tłuszcze oraz węglowodany), witaminy i składniki mineralne.
Dieta śródziemnomorska składa się z dużego spożycia owoców, warzyw i pełnych ziaren, w tym oliwy z oliwek jako głównego źródła. Obejmuje również umiarkowaną ilość ryb i produktów mlecznych oraz niskie spożycie czerwonego mięsa. Fenole w oliwie z oliwek są odpowiedzialne za jej działanie przeciwzapalne, chroniąc w ten sposób układ nerwowy przed stresem oksydacyjnym. Dostrzega się również, iż pozytywnie wpływa ona na funkcje poznawcze. Wydaje się, że dieta śródziemnomorska zmniejsza markery zapalne, reguluje czynniki predysponujące do patologii naczyniowej w kontekście kilku chorób autoimmunologicznych i reguluje mikrobiotę jelitową. Dodatkowo badania istotnie wskazują, iż dieta ta wspomaga utrzymanie prawidłowej pracy układu nerwowego oraz spowalnia proces neurodegeneracji.
Diety w stylu śródziemnomorskim są powiązane z poprawą ogólnych wyników zdrowotnych, w tym zapobieganiem schorzeniom sercowo-metabolicznym, które są już niekorzystnie powiązane z rokowaniem w SM. Badania przedkliniczne sugerują, że kluczowe składniki diet w stylu śródziemnomorskim, takie jak kwasy tłuszczowe omega-3 pochodzące z ryb morskich, a także żywność zawierająca przeciwutleniacze, mają potencjalne korzyści neuroprotekcyjne w SM.
Dieta ketogeniczna jest uboga w węglowodany i bogata w tłuszcze. Badania przeprowadzone na pacjentach z SM wykazały możliwą poprawę jakości życia oraz zmniejszenie zmęczenia. Chociaż mogą również wystąpić negatywne skutki, w tym niedobór witamin oraz objawy żołądkowo-jelitowe.
Podsumowując – zdecydowanie wygrywa tutaj dieta śródziemnomorska – nakłada zdecydowanie mniej ograniczeń co przekłada się na dłuższe zastosowanie określonego sposobu żywienia, badania naukowe konkretnie podkreślają pozytywne aspekty tego sposobu żywienia na stosowanie u osób ze stwardnieniem rozsianym, ponadto ma pozytywny wpływ na cały organizm człowieka.