Pani Izo, tak jest to możliwe, że po 5 latach od wykonania rezonansu magnetycznego, w którym nie było zmian, pojawiły się zmiany i jest możliwe, że jest jakaś choroba neurologiczna, może nawet stwardnienie rozsiane – ta choroba rozwija się stopniowo. Analizując po kolei Pani objawy: silny ból kręgosłupa raczej może wskazywać na proces zapalny, albo jakieś zmiany zwyrodnieniowe w obrębie kręgosłupa; zawroty głowy, zaburzenia równowagi – one mogą być wynikiem np. uszkodzenia móżdżku w przebiegu stwardnienia rozsianego, to może być uszkodzenie pnia albo również w przebiegu uszkodzenia nerwów przedsionkowych. I tu już nie musi mieć to żadnego związku z chorobą ośrodkowego układu nerwowego. Tak samo w przypadku zaburzenia oddawania moczu – mogą one się wiązać z uszkodzeniem w obrębie rdzenia kręgowego, ale często bardzo częste oddawanie moczu może być wynikiem infekcji i to jest też bardzo ważne, żeby zacząć od takich podstawowych badań, czyli po prostu badania moczu. Tak naprawdę wymaga Pani konsultacji neurologicznej. Neurolog musi Panią zbadać, zobaczyć, czy objawy, o których Pani mówi, mają charakter obwodowy czy ośrodkowy i następnie skierować na badania. Na pewno takim badaniem, w mojej ocenie, będzie rezonans magnetyczny głowy i rezonans magnetyczny odcinka lędźwiowego kręgosłupa.
Pani Paulino, na to pytanie ścierpła mi skóra, bo to jest bardzo ważna rzecz. Powiedzmy sobie, czym jest PML, czyli postępująca wieloogniskowa leukoencefalopatia. To bardzo poważne schorzenie neurologiczne wywołane przez wirusa JCV, który u osób z osłabionym układem odpornościowym, na przykład u pacjentów z leczonych na stwardnienie rozsiane, powoduje zapalenie, uszkodzenie mózgu. Oczywiście to nie musi być PML, bo być może jest to zmiana demielinizacyjna położona w takiej lokalizacji i może w ten sposób to wyglądać i samo słowo, że „są cechy” nie stanowi o rozpoznaniu. Jest to podejrzenie. I tak i tak, Pani wymaga pilnej, natychmiastowej diagnostyki. Mam nadzieję, że teraz jest Pani w trakcie takiej diagnostyki. Wymaga Pani punkcie lędźwiowej, wymaga Pani oznaczenia wirusa w płynie mózgowo -rdzeniowym, być może dokładniejszej analizy tego rezonansu magnetycznego, na pewno oceny klinicznej. PML jest bardzo poważną chorobą, postępującą, ale wczesne wykrycie i wczesne leczenie daje dużo większe szansy na zapobieżenie progresji i włączenie leczenia. Stąd o to, o co bym chciała Panią prosić, to żeby Pani pilnie, natychmiast zgłosiła się do swojego lekarza prowadzącego.
Odcinkowy zanik kory mózgowej nie wygląda na SM, bo typowe zmiany w stwardnieniu rozsianym to są zmiany demielinizacyjne. To może równie dobrze być nic, może to być po prostu przejściowe ścieńczenie kory i wcale nie musi wiązać się z jakąkolwiek chorobą. Chodzenie i ból kończyn dolnych w trakcie chodzenia, a także częste oddawanie moczu niepokoi mnie, ale może nie z punktu widzenia nawet stwardnienia rozsianego, a raczej zmian zwyrodnieniowych czy ucisku na korzenie nerwów rdzeniowych albo samego rdzenia. Tenże pacjent powinien zgłosić się do neurologa i to raczej szybko – nie wiem jak długi jest przebieg choroby, ale to wymaga diagnostyki. Bóle w okolicy lędźwiowej z częstym oddawaniem moczu mogą wskazywać na infekcję dróg moczowych – też nie można tego wykluczyć. Natomiast jeżeli by to miało być związane z przyczynami neurologicznymi, to wymaga pilnej diagnostyki, pilnej konsultacji neurologicznej.
Dziękujemy za pytanie. Zachęcamy do zgłoszenia się na bezpłatne konsultacje z neurologiem udzielającym wsparcia w Polskim Towarzystwie Stwardnienia Rozsianego celem szczegółowego omówienia problemu. Zapisy przez telefon (22) 127 48 50 lub przez stronę https://ptsr.org.pl/specjalisci
Dziękujemy za pytanie. Zachęcamy do zapoznania się z materiałami dotyczącymi diagnozy stwardnienia rozsianego z naszej strony internetowej: https://ptsr.org.pl/strona/51,diagnozowanie-sm
Znajdzie tam Pani wszystkie potrzebne informacje. także kontakt z Infolinią SM, na której udzielane jest bezpłatne wsparcie informacyjne dotyczące choroby: (22) 127 48 50.
Może postawić takie rozpoznanie, dlatego, że aktualne kryteria McDonalda z 2017 r. dają nam możliwość postawienia rozpoznania SM-u tak naprawdę w czterech przypadkach:
1) Jeśli pacjent ma dwa przebyte rzuty choroby, a lekarz w badaniu neurologicznym stwierdza objawy neurologiczne typowe dla dwóch lokalizacji w układzie nerwowym, wówczas można postawić rozpoznanie niezależnie od tego, czy zmiany w rezonansie pacjent ma i czy są one aktywne/nowe oraz czy są obecne w płynie mózgowo rdzeniowym prążki oligoklonalne.
2) Jeżeli mamy u pacjenta w wywiadzie dwa rzuty kliniczne, a w badaniu neurologicznym stwierdzimy tylko objawy z jednego ogniska wówczas musimy w rezonansie stwierdzić rozsianie w przestrzeni, a więc musimy potwierdzić obecność charakterystycznych dla stwardnienia rozsianego zmian demielinizacyjnych w typowej dla SM lokalizacji lub też musimy poczekać na kolejny rzut.
3) Jeżeli natomiast mamy u pacjenta tylko jeden przebyty rzut choroby a w badaniu fizykalnym objawy z co najmniej dwóch lokalizacji anatomicznych wówczas musimy wykazać rozsiane w czasie: albo obecność zmian aktywnych lub też nowych ognisk demielinizacyjnych w rezonansie w porównaniu do badania poprzedniego albo obecność prążków oligoklonalnych w płynie. Jeśli nie uda się potwierdzić rozsiania w czasie musimy poczekać na kolejny rzut.
3) W końcu jeśli u pacjenta mamy tylko jeden rzut kliniczny, z jednym deficytem neurologicznym w badaniu fizykalnym, to wówczas musimy mieć zarówno rozsianie w przestrzeni w rezonansie magnetycznym oraz rozsianie w czasie w rezonansie (nowe/aktywne zmiany) lub obecne prążki oligoklonalne w płynie. Jeśli nie uda nam się potwierdzić rozsiania w przestrzeni i czasie musimy poczekać na kolejny rzut choroby.
Zatem u naszego pacjenta musimy dokładniej zebrać wywiad dotyczący dotychczasowej aktywności rzutowej (ile i jakie były rzuty), musimy wiedzieć jakie sa odchylenia w badaniu neurologicznym (objawy z jednego czy dwóch lokalizacji anatomicznych). Z danych rezonansowych wiemy o obecności tylko jednego ogniska ( brak spełnienia warunku rozprzestrzenienia w przestrzeni), obecność prążków oligoklonalnych potwierdza rozsianie w czasie.
A więc jeśli ten pacjent miałby np. dwa rzuty i objawy z dwóch ognisk, jak najbardziej przy takim obrazie diagnostycznym możemy postawić rozpoznanie SM. Jeśli ten pacjent miałby dwa rzuty i objawy neurologiczne z jednego ogniska, wówczas musielibyśmy wykonać dodatkowe badania rezonansu mózgowia, być może rdzenia szyjnego i sprawdzić, czy mamy typowe zmiany demielinizacyjne. Jeśli mielibyśmy jeden rzut kliniczny i objawy z dwóch ognisk, wówczas też możemy u takiego pacjenta postawić rozpoznanie stwardnienia rozsianego, ponieważ mamy potwierdzone kryterium rozprzestrzenienia w czasie. Mamy dodatnie prążki oligoklonalne, które mówią nam o tym, że jest aktywny proces zapalny.