Sekcja Pytania i Odpowiedzi

Rzut choroby definiujemy jako nagłe pogorszenie stanu neurologicznego lub pogłębienie istniejących już deficytów, trwające co najmniej 24 godziny, bez współistniejącej gorączki czy infekcji. W tym czasie mogą wystąpić  pewne objawy lub ich kombinacja, do najczęściej spotykanych zaliczamy zaburzenia widzenia, zawroty głowy, trudności z chodzeniem, zaburzenia równowagi, zmęczenie, problemy z koncentracją, osłabienie siły mięśniowej kończyn po jednej stronie ciała lub kończyn dolnych, skrócenie dystansu chodu, problemy  z koordynacją ruchową, zaburzenia mowy, mowa staje się bełkotliwa, mało zrozumiała), pogorszenie ostrości widzenia lub zaniewidzenie na jedno oko,  zaburzenia czucia, zaburzenia funkcji zwieraczy (nietrzymanie, zatrzymanie moczu, stolca). Ich nasilenie może być różne. Objawy cofają się początkowo całkowicie, jednak w miarę czasu trwania choroby nie dochodzi do ich całkowitego ustąpienia, cofają się one jedynie częściowo, doprowadzając do narastania niepełnosprawności, pomiędzy kolejnymi rzutami.  W przypadku pogorszenia stanu neurologicznego związanego z gorączką, infekcją, stresem lub innymi czynnikami mówimy o pseudorzucie, nie wymaga on leczenia kortykosteroidami. Należy unikać przede wszystkim infekcji wirusowych i bakteryjnych, ekspozycji na wysokie temperatury-kąpieli słonecznych, stresu. Moim pacjentom rekomenduję korzystanie z różnych technik relaksacyjnych, suplementację lub leczenie niedoborów Wit.D3, zbilansowaną dietę najlepiej śródziemnomorską, dbanie o właściwą higienę snu, unikanie palenia tytoniu, odstawienie alkoholu.

PL2106291920

Ekspozycja na słońce związana jest z problemem unikania nadmiernego przegrzania organizmu. W przypadku podwyższanie temperatury ciała dochodzi do zaburzeń przewodnictwa, co dodatkowo upośledza już zakłócone przez proces demielinizacyjny przewodnictwo. Najlepiej jest to obserwowane przez chorych w czasie gorączki, gdzie często następuje pogorszenie sprawności chorego, które szybko ustępuje po opanowaniu gorączki, bez innych, dedykowanych stwardnieniu rozsianemu terapii specjalistycznych. Dlatego często taki stan określamy pseudo rzutem, bo nie jest związany z nowymi ogniskami uszkodzenia OUN (ośrodkowego układu nerwowego). W tej sytuacji opalenie powinno być kontrolowane i najlepiej odbywać się w czasie ruchu. Tym samym lepiej zrezygnować z pasywnego i często niekontrolowanego leżenia na słońcu.  Dodatkowo trzeba stwierdzić, że słońce, w klimacie umiarkowanym nie jest głównym źródłem witaminy D. Znaczące i istotną dla organizmu dawkę witaminy D3 otrzymujemy innymi drogami.

PL2108194426  

Skuteczność terapii lekowej to kwestia bardzo indywidualna. Zgodnie z wynikami badań możemy podzielić leki na podstawowe (pierwszoliniowe) i te o wysokiej skuteczności. Leki podstawowe dają szanse na zmniejszenie występowania aktywności rzutowej na poziomie około 30%, a zahamowanie postępu rozwoju niesprawności na jeszcze niższym poziomie. Leki o wysokiej skuteczności dają szansę zahamowania aktywności rzutowej na poziomie do 80%, a zahamowanie postępu niesprawności t na poziomie około 50%.

W ostatnim czasie mamy do czynienia na świecie z mocnym trendem mówiącym o tym, by rozpoczynać leczenie od terapii wysokoefektywnych, żeby proces chorobowy już na samym początku maksymalnie ograniczyć. Wyniki przeprowadzonych badań wykazują, iż taki sposób leczenia jest znacznie korzystniejszy w porównaniu do rozpoczynania terapii od leków podstawowych i dopiero w przypadku jej niepowodzenia wprowadzać lek o wysokiej skuteczności.

Według definicji, rzutem określa się nowe objawy neurologiczne albo wyraźne nasilenie już istniejących objawów. Należy pamiętać, że w stwardnieniu rozsianym rzuty nie występują co dwa tygodnie. Nawracające mrowienie w kończynach np. co dwa tygodnie, jest dość częstym objawem w SM i możne je zinterpretować jako fluktuację objawów. W rozróżnieniu rzutów, fluktuacjia ma mniejsze natężenie i falujący charakter, czyli raz jest ich trochę więcej, innym razem mniej i co ważne, mają zawsze ten sam charakter. Fluktuacje nie wymagają leczenia sterydami.

W przypadku, gdy do objawów opisanych powyżej doszedłby kolejny objaw, np. w postaci niedowładu kończyn, wtedy moglibyśmy mówić o rzucie. W przypadku rozpoznania rzutu w oparciu o nasilenie już istniejących objawów, musi to mieć wyraźny i trwały (dłużej trwający) charakter.

Zjawisko fluktuacji objawów może wynikać z wielu czynników, np. z wyższej temperatury otoczenia, która ma duży wpływ na intensywność objawów neurologicznych, szczególnie czuciowych, a także stymulacji wiatrem, który może zmieniać wrażliwość skóry. Mogą to być też ubrania, które również wpływają na odczucia na skórze, a także sytuacje stresujące, przemęczenie.

PL2108309974

Stwardnienie rozsiane nie oznacza, że w pewnym momencie życia pacjent będzie musiał przejść na wózek – jest to bardzo krzywdzący stereotyp. Tylko pewien procent pacjentów rzeczywiście korzysta z wózka z powodu problemów z chodzeniem. Jest wiele osób z SM, które nie potrzebują takiego wspomagania przez całe swoje życie i zachowują częściową albo nawet całkowitą sprawność – to kwestia bardzo indywidualna. Dziś chorowanie na stwardnienie rozsiane, bardzo różnie się od chorowania 40-50 lat temu – to zupełnie inna jakość życia i zupełnie inne wsparcie farmakologiczne.

Absolutnie nie trzeba się przyzwyczajać do takich myśli, ponieważ to nie są myśli, do których dążymy. Nie należy tak wybiegać w przyszłość i obciążać się konfrontacją z takimi trudnymi myślami, zwłaszcza w tak młodym wieku. Człowiek, jeżeli przychodzi taki moment, jest w stanie zaakceptować naprawdę różne rzeczy i pogodzić się z nimi, ale bez sensu godzić się z czymś co nas jeszcze nie spotkało i tak naprawdę może nigdy nie spotkać.

PL2109213703

Te zalecenia się zmieniły. W tej chwili nawet zaleca się mieszanie szczepionek po to, żeby wytworzyć lepszą odporność. Rekomenduję dokończyć szczepienie innym rodzajem szczepionki przed rozpoczęciem terapii.

PL2111301696