Zapytaj o SM-Sekcja Pytania i Odpowiedzi

W jaki sposób można poprawić chód w PPMS. Mam problemy z pokonywaniem dłuższych odcinków wybranej trasy. Przyjmuję lek na tę postać. Wykonuję ćwiczenia na siłowni: orbitrek, rower stacjonarny, ćwiczenia na równowagę. Rowerem tradycyjnym mogę pokonać trasę 20-30km. Podczas chodzenia odczuwam ból kręgosłupa, mięśni nóg, niepewność chodu i problemy z zachowaniem równowagi. Anna, l. 51

Pani Anno,

sytuacja, jaką Pani opisuje dość często zdarza się u osób chorujących na SM. W wypadku postaci pierwotnie postępującej w szczególności chcemy zapobiegać pogarszaniu się stanu funkcjonalnego, więc bardzo się cieszę, że zadała Pani to pytanie. Fizjoterapeuci podczas projektowania interwencji zalecanych pacjentom posiłkują się wytycznymi NICE (National Institute for Health and Care Excellence) dotyczącymi aktywności fizycznej dla osób z SM. Warto zaznaczyć, że wytyczne te opisują zalecenia dla osób z postacią rzutowo-emisyjną, więc w Pani wypadku traktujemy je jak swego rodzaju przewodnik, a konkretne zalecenia powinny być ustalane indywidualnie w oparciu o wywiad i badanie, a także modyfikowane w zależności od zmian Pani stanu.

Oto kilka ogólnych zaleceń, które mogą pomóc w poprawie chodu i zarządzaniu objawami, które Pani opisuje:

Trening chodu

Regularne spacery w zmiennym tempie i na różnym terenie mogą poprawić wytrzymałość i kontrolę nad chodem. Może Pani rozważyć korzystanie z bieżni, aby symulować różne warunki. Korzystanie z kijków do nordic walking może pomóc w stabilizacji i zmniejszeniu obciążenia na kręgosłup i nogi. W wypadku wysiłku o charakterze wytrzymałościowym, jakim jest chodzenie, w pierwszej kolejności w ramach zwiększania trudności, wydłużamy dystans praz zwiększamy częstotliwość spacerów. na samym końcu dopiero zwiększamy ich intensywność.

Taki indywidualny trening dobieram pacjentów podczas indywidualnych konsultacji w ramach poradni PTSR. Serdecznie na taką konsultację zapraszam!

Trening siłowy

Ćwiczenia wzmacniające mięśnie kończyn dolnych, takie jak przysiady, wznosy na palce i ćwiczenia z oporem, mogą poprawić stabilność i siłę. Konkretne ćwiczenia, ich ilość, intensywność i częstotliwość powinny być dopasowane przez fizjoterapeutę ponieważ trening w SM projektuje się inaczej, niż trening osoby zdrowej. Ćwiczenia na siłowni, które już Pani wykonuje (orbitrek, rower stacjonarny), są bardzo korzystne. Warto kontynuować te aktywności, zwiększając stopniowo intensywność i czas trwania treningu.

Ćwiczenia równoważne

Kontynuowanie i rozszerzanie ćwiczeń równoważnych może być bardzo dobrym pomysłem. Warto włączyć do programu takie aktywności jak stawanie na jednej nodze, praca z piłkami rehabilitacyjnymi czy ćwiczenia na niestabilnych powierzchniach (np. na poduszkach sensorycznych). Joga i pilates mogą również poprawić równowagę, elastyczność i ogólną kondycję fizyczną.

Kilka zaleceń mogących przynieść ulgę w bólu:

Włączenie technik relaksacyjnych do codziennej rutyny

Regularne stosowanie technik relaksacyjnych, takich jak medytacja, głębokie oddychanie czy techniki mindfulness, może pomóc w zmniejszeniu bólu i poprawie ogólnego samopoczucia. Zazwyczaj zalecam swoim pacjentom co najmniej 10 minut technik relaksacyjnych w pierwszej połowie dnia. Na kanale You Tube PTSR znajdzie Pani kilka filmów z omówieniem tych technik.

https://www.youtube.com/@PTSRorg

Techniki manualne

Regularne sesje z fizjoterapeutą, obejmujące techniki manualne, takie jak masaż czy mobilizacja stawów, mogą pomóc w zmniejszeniu bólu i poprawie mobilności. Część takich technik można także wykonywać samodzielnie, czego może nauczyć fizjoterapeuta podczas konsultacji.

Dodatkowe interwencje warte rozważenia:

Adaptacja otoczenia

Dostępne pomoce, takie jak ortezy czy specjalne obuwie, mogą pomóc w poprawie stabilności i komfortu podczas chodzenia. Dobór obuwia to temat rzeka, tak samo ewentualny dobór zaopatrzenia ortopedycznego.

Basen

Ćwiczenia w wodzie mogą być bardzo skuteczne w poprawie chodu i zmniejszeniu obciążenia stawów. Warto rozważyć uczestnictwo w zajęciach w wodzie np. typu watsu, czy w koncepcji Halliwick. eurologiem w celu monitorowania postępów i ewentualnych modyfikacji terapii.

Regularne monitorowanie postępów i dostosowywanie programu rehabilitacyjnego w porozumieniu z fizjoterapeutą i lekarzem jest tutaj kluczowe. Indywidualne podejście, uwzględniające Pani specyficzne potrzeby i ograniczenia, pozwoli na osiągnięcie najlepszych wyników w poprawie chodu i jakości życia.

Trzymam kciuki za poprawę Pani chodu!

Joanna Tokarska-Fizjopozytywna, fizjoterapeutka

Czy SM jest widoczne w RM głowy? Joanna, l. 37

Dziękujemy za pytanie. Zachęcamy do zapoznania się z materiałami dotyczącymi diagnozy stwardnienia rozsianego z naszej strony internetowej: https://ptsr.org.pl/strona/51,diagnozowanie-sm

Znajdzie tam Pani wszystkie potrzebne informacje. także kontakt z Infolinią SM, na której udzielane jest bezpłatne wsparcie informacyjne dotyczące choroby: (22) 127 48 50.